Adres: ul. Podzamcze 1 Wygiełzów

Województwo: małopolskie

Telefon: 032 622 87 49

E-mail: sekretariat@mnpe.pl

Strona www: www.mnpe.pl

Ocena: 0/5 (głosów: 0)

Twoja ocena:

Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie jest skansenem regionalnym, reprezentującym tradycyjna kulturę ludową wsi i małych miasteczek zamieszkałych przez Krakowiaków Zachodnich. Skansen zasięgiem penetracji obejmuje tereny leżące na zachód od Krakowa, po obu stronach Wisły aż do historycznej granicy ze Śląskiem na rzece Przemszy.
Elementami wyróżniającymi Krakowiaków Zachodnich od sąsiednich grup etnograficznych było budownictwo i strój ludowy. Regionalne budownictwo charakteryzowały: zrębowa konstrukcja ścian, kamienna podmurówka, malowana elewacja oraz czterospadowe dachy.
Nadwiślański Park Etnograficzny zajmuje 5 ha malowniczo ukształtowanej powierzchni. Aktualna ekspozycja obejmuje 25 zabytkowe obiekty drewniane i małą architekturę (kapliczki, studnie, pasieki, itp), rozmieszczone w sektorach: małomiasteczkowym i wiejskim.
Zabudowania sektora małomiasteczkowego, odznaczające się gontowym pokryciem dachów, zgrupowane wokół czworobocznego rynku, z publiczną studnia pośrodku, nawiązują do układu przestrzennego typowego rolniczo – rzemieślniczego miasteczka. W jego skład wchodzą unikatowe domy mieszkalne oraz spichlerz i karczma.
Sektor wiejski zdominowała sylwetka kościoła z początków XVII wieku, który wraz z dzwonnicą alarmową tworzy wyodrębniony kamiennym murem, zespół sakralny. Obiekty chłopskie kryte słomiana strzechą stanowią zagrody jedno i wielobudynkowe, zróżnicowane pod względem chronologicznym, majątkowym i zawodowym. We wnętrzach mieszkalnych odtworzono warsztaty rzemieślnicze i rękodzielnicze: garncarski, wikliniarski, szewski, stolarski, zaspokajające potrzeby mieszkańców wsi. Samowystarczalny charakter gospodarki chłopskiej obrazują także obiekty wytwórczości ludowej: kuźnia i olejarnia.
Integralną częścią sektora wiejskiego jest szlachecki dwór z Drogini z 1730 roku. Dwór usytuowany na tarasowym wzgórzu, w znacznym oddaleniu od chłopskich zagród, przykuwa uwagę wielkością bryły i bielejącą sylwetką, łamanym polskim dachem krytym gontem i kolumnowo-filarowymi portykami. Zrekonstruowany, drewniany dwór jest obiektem wielofunkcyjnym, z wyodrębnionymi programami: muzealnym i komercyjnym. W części muzealnej, obejmującej połowę obiektu, prezentowana jest ekspozycja wnętrz dworskich średniozamożnej rodziny szlacheckiej, na przestrzeni jednego stulecia, począwszy od połowy XIX wieku. Dwór w części zaadaptowanej do zadań komercyjnych posiada odpowiednią bazę do organizacji konferencji i innych form spotkań zawodowych.
Nadwiślański Park Etnograficzny zajmuje się na szeroką skalę popularyzacją kultury ludowej poprzez różne formy działalności. Oto niektóre z nich:
1. Lekcje muzealne o charakterze warsztatowym preferujące zajęcia manualno-ruchowe w poznawaniu tradycyjnych rzemiosł, obrzędów i sztuki ludowej. Tematy zajęć: "Nie święci garnki lepią", "Od ziarna do chleba", "Jak to ze lnem było", "Plastyka obrzędowa świat Bożego Narodzenia", "Strój krakowski", "Na szkle malowane", "W szkole dziadków", "Życie codzienne dawnych mieszkańców wsi", "Tradycje Wielkanocne", "Heraldyka i genealogia rodów szlacheckich" (dla grup szkolnych)
2. Cykliczne imprezy folklorystyczne: Święcenie pokarmów w Wielką Sobotę, "Przy chłopskim stole" – biesiada połączona z konkursem potraw regionalnych, "Po krakowsku" – prezentacja widowisk obrzędowych, "Święto miodu", tradycyjny odpust w kościele p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego; na zamku Lipowiec "Zlot wiedźm i czarownic" oraz "Turniej Rycerski"
3. Letni Festiwal Muzyki kameralnej i Organowej w zabytkowym kościele z Ryczowa – od połowy sierpnia do końca września przez 6-7 kolejnych niedziel.

Nadwiślański Park Etnograficzny jako muzeum na wolnym powietrzu łączy wszystkie elementy ekspozycji: architekturę, sposób zagospodarowania wnętrz oraz otoczenie obiektów w jedną całość, możliwie najbardziej zbliżoną do obrazu XIX wiecznej wsi.